Expeditie: Koudwater koralen Noorwegen

Team: Bas Poelmann, Fiona van Doorn en Melvin Redeker 

Context expeditie

Het behouden van biodiversiteit is tegenwoordig een ‘hot topic’. Maar hoe ziet een rijke biodiversiteit er eigenlijk uit? De meeste mensen hebben geen idee. Met name als het gaat om biodiversiteit in de oceaan of onze Noordzee. Om die vraag te beantwoorden organiseerde ik aan aantal duikexpedities naar de laatste hotspots van biodiversiteit. Deze expeditie gingen we op zoek naar koudwater koralen. 

Koudwater koralen

Bij koralen denk je waarschijnlijk aan glashelder en zonnig water en de kleurrijke riffen op het zuidelijk halfrond, zoals het Great Barrier Reef aan de noordoostkust van Australië. Tot voor kort dachten we dat koraalriffen alleen voorkomen in deze warme tropische wateren. Dat blijkt onjuist te zijn. Op grote diepte in de koude wateren van de Atlantische Oceaan liggen verborgen koraalriffen. Deze koralen houden niet van licht en groeien alleen op plaatsen waar het altijd nacht is. In koud water op soms wel 1000 tot 3000 meter diepte.  Er is één plaats in de wereld waar deze koralen op duikbare diepten voorkomen: Het Trondheimfjord in Noorwegen. Door de unieke combinatie van omstandigheden zoals stroming en donker water waar geen licht doordringt, kunnen veel diepzee koralen en dieren hier leven. 

Uitdagende duiken: zoektocht naar de koralen op 60 meter diepte

Waar begin je met zoeken naar koralen in een fjord dat meer dan 300 meter diep is en meer dan 120 km lang? We combineerden de informatie uit wetenschappelijke publicaties en aanwijzingen van lokale duikers. Locals zijn minder goed getraind als duiker en duiken maximaal 40 meter diep. De koralen groeien op plaatsen waar het hard stroomt. Een perfecte planning en uitvoering van de duik was noodzakelijk voor onze veiligheid. Wij brachten onze rebreathers mee en trimix ademgassen waardoor we op 60 meter diepte konden zoeken naar nieuwe plekken met koraal.

We troffen ijsschotsen aan de oppervlakte, stevige stroming en deco stops van 50 minuten in water van 3 graden Celsius. Daar hadden we deze expeditie mee te maken in onze zoektocht naar de verborgen koud water koralen van Noorwegen. 

Nieuwe locaties met koraal

Op 60 meter diepte vonden we overhangende rotsen compleet bedekt met oranje zachte koralen. Wanden die nog niet eerder gezien zijn door een mens. We vonden witte en oranje koraalbomen (Paragorgia Arborea). Prachtig! Deze koralen zijn op zichzelf adembenemend mooi, ze vormen beschutting voor vele soorten vissen en ander leven in deze fjorden waar het onderwater altijd nacht is. 

Beschermd gebied

Helaas kwamen we op de koraalwanden ook veel vislijnen en vislood tegen. Een gevaarlijke situatie voor ons als duikers, maar ook vervuiling van deze zeer bijzondere onderwaternatuur. Mede door onze nieuwe informatie van onze exploratie en onze onderwaterbeelden met de vislijnen duidelijk zichtbaar, zijn de locals – na uitvoerige lobby- en mediacampagnes – erin geslaagd een deel van het gebied te beschermen.