Oog in oog met orka's

Team: Fiona van Doorn en Melvin Redeker

In 2011 zag ik tot mijn verrassing voor het eerst orka’s in de Noordzee. Steeds vaker komen orka’s de Noorzee in vanuit de Atlantische oceaan en ze zakken ook steeds verder af naar het zuiden. Orka’s schuimen de kust af op zoek naar een maaltje zeehond. De machtige roofdieren brengen negentig procent van hun tijd onderwater door. Wil je iets van deze dieren kunnen begrijpen, dan zul je onderwater moeten. Dat is het doel van deze expeditie. 

Omdat dit nog nooit is gedaan, is het de vraag: Kan het? Durf ik? Er ging jaren aan voorbereiding vooraf, ik moest me bekwamen in het duiken en mezelf omscholen tot onderwaterfotograaf. Een eerdere expeditie om de orka’s onderwater vast te leggen mislukte.

Orka’s zijn intelligent en wat ze eten is cultureel bepaald

Orka’s zijn de grootste dolfijnachtigen. Het zijn intelligente en kieskeurige dieren. Zeker als het om hun maaltijd gaat. Wat er op het menu staat is cultureel bepaald. Orka’s leven in familieverband, een pod. Wekenlang volgen we de pod van orka Mousa, een groep van zeven orka’s. We bestuderen hun gedrag. En maken een afweging, ik moet mijn angst overwinnen. Zeker als je ze regelmatig een zeehond uit elkaar ziet scheuren.  

Succesvolle expeditie

Uiteindelijk komt alles bij elkaar. We vinden de pod van orka Mousa en ze zijn duidelijk op jacht naar een maaltje zeehond. We anticiperen op hun gedrag en varen ver vooruit. Fiona dropt me in het water bij een rots waar veel zeehonden liggen, in de verwachting dat de orka’s langs deze rots zullen zwemmen. Minutenlang staar ik in een blauwe muur van zeewater. Ineens komen er twee orka’s recht om me af gezwommen. De orka’s bleven met z’n tweeën op een armlengte afstand voor mij in het water hangen. Mijn hard bonkte in mijn keel. De orka’s bestuderen mij, ik hoop vooral dat ze snel weer doorzwemmen. Het leverde een spectaculaire foto en video op. 

Na de expeditie

Foto’s en informatie over onze ontmoetingen met orka’s in de Noordzee delen we met wetenschappers ter identificatie en studie naar het leefgebied van deze dieren. Veel is nog onbekend. Ik werd uitgenodigd bij RTL Late Night. Mijn foto werd bekroond bij the Underwaterphotographer of the Year 2017. Uit het juryrapport: “My heart skips a beat just looking at this image! The eye contact and the close proximity together with the silence. This is a groundbreaking shot for British waters.” 

Deze expeditie en mijn ontmoeting met de orka’s was de aanleiding voor mijn theatertour ‘De Roep van de Orka’. Waar we onze avonturen delen en het belang van een gezonde zee.